Drupa 2024 in het teken van kruisbestuiving
Automatisering en duurzaamheid wederom belangrijke thema’s
Weliswaar was er voor de Drupa-bezoeker met plannen om te investeren in grootformaat genoeg te zien op de beursvloer in Düsseldorf, een signbeurs is het nog lang niet. Misschien sloot het evenement juist daarom goed aan bij de tijdgeest. Voor sign- en grootformaatspecialisten bood de beurs een mooie kans om buiten de eigen comfortzone te treden.
Afgaand op de persmeetings in aanloop naar de beurs leek het vooral een evenement te worden voor geïnteresseerden in de verpakkingssector. Zowel de grootformaat- als offsetindustrie schurken steeds meer aan tegen de verpakkingsmarkt. Een beurs over verpakkingen werd het echter niet, al was er genoeg te zien op het vakgebied. Zo waren er meer flexopersen te bewonderen dan bij eerdere edities, maar ook bij de bouwers van digitale machines waren verpakkingen nooit ver weg.
Drupa is, net als de grafische industrie, op zoek naar zichzelf. Bezoekersaantallen vielen tegen, het aantal orders viel juist mee. Die bezoekers konden er zich oriënteren op aanpalende markten, want uitsluitend kiezen voor offset als verdienmodel is voor steeds minder bedrijven een optie. Grootformaatprint toevoegen aan de bedrijfsactiviteiten is aantrekkelijk. Overigens, de ontwikkeling van conventionele machines gaat gewoon door, zelfs met nóg hogere snelheden, maar digitaal is de toekomst.
Partners
Dat bleek bijvoorbeeld al aan het begin van de beurs. Heidelberg maakte een inkjetsamenwerking bekend met Canon. Onder de naam Jetfire brengt de Duitse persenbouwer Canons inkjetpersen op de markt. Op de stand toonde Heidelberg de Jetfire 50, gebaseerd op de Canon iX3200. Daarmee keert Heidelberg terug in het inkjetsegment, nadat een eerdere poging met de eigen Primefire jammerlijk was mislukt.
Het partnerschap met Canon kwam als een verrassing, omdat Heidelberg al jaren samenwerkt met Ricoh in het tonersegment. Ricoh beschikt over verschillende hoogvolume-inkjetmachines en toonde de nieuwe Z75-vellenmachine op B2-formaat en de VC80000 rotatieve kleureninkjetpers. Die hadden in het Heidelberg-aanbod toch zeker niet misstaan.
De deal tussen Heidelberg en Canon maakte eens te meer duidelijk dat partijen elkaar opzoeken om een bredere markt te bedienen. Zo kondigde Agfa tijdens Fespa een samenwerking met EFI aan. Laatstgenoemde kan met eigen versies van Agfa-machines de lege gaten in de productportfolio dichten, om zo elk segment binnen het digitaal grootformaat te bedienen. In aanloop naar de beurs maakte Durst een uitbreiding van de samenwerking met Ricoh bekend op het gebied van inkjet.
Ter illustratie van de zoektocht op de markt, voor zowel leveranciers als klanten: Agfa was opvallend afwezig tijdens Drupa; Durst, HP, Canon en Fujifilm waren er juist wel en sloegen de afgelopen editie van Fespa over. Ricoh was op beide evenementen aanwezig.
China groeit
Eén groep standhouders toont in ieder geval zeker groeiende belangstelling voor Drupa: Chinese standhouders. Maar liefst veertig procent van de stands waren afkomstig uit China. Een paar edities geleden werd er nog wel eens neergekeken op de kwaliteit van de Chinese machines, die vaak werden weggezet als goedkope kopieën van westerse persen. Die tijd is voorbij. De Chinese machinebouwers kwamen ditmaal vaak met zeer acceptabele kwaliteit en – niet onbelangrijk – het ging niet om aankondigingen, maar om draaiende machines, die ter plekke te koop werden aangeboden.
Ooit, voordat Ipex roemloos ten onder ging, werd Drupa steevast aangegrepen om de bloemetjes buiten te zetten in de Düsseldorfer Altstadt, om aldaar de komende editie van de Britse beurs aan te kondigen. Die rol is glansrijk overgenomen door All In Print China (Shanghai, 12 – 16 oktober 2026). De organisatie bouwde een feestje in Sporthotel Borussia Düsseldorf. Niemand weet hoe de toekomst eruitziet, of de Chinezen met importbeperkingen of handelsconflicten te maken krijgen. Maar het kan bijna niet anders of China gaat de komende jaren een steeds grotere rol spelen in de Europese markt. Vermoedelijk wordt het Chinese aandeel standhouders bij een volgende Drupa-editie daarom nog groter, iets waar de beursorganisatie zich op verheugt. Daar waar Europese en Amerikaanse bedrijven vooral de beperkingen van de westerse markt benoemen, zien de Chinezen vooral kansen.
Hiaten overbruggen
Wat het interessegebied van de bezoeker ook was, hij kon onmogelijk om het thema automatisering heen. Gelukkig werd de AI (artificial intelligence)-kaart niet vaak getrokken door de standhouders. AI is in de productieomgeving een abstracte term die overal voor gebruikt kan worden. Door de term te vermijden, dwongen standhouders zichzelf om duidelijk te zijn over de innovaties. Machine learning is een veel passender term voor de intelligente oplossingen die werden getoond.
Automatisering op en rond de machine is anno 2024 deels een kwestie van robotisering. Op de stand van afwerkspecialist Horizon was, tussen de heen en weer zoemende AGV’s (automated guided vehicles) een mooie demo te zien waarbij boekblokken door een robotarm vanuit de ene machine werden opgepakt en in de andere ingevoerd. En dat terwijl de machines van verschillende producenten waren en op geen enkele manier op elkaar aansloten. Weliswaar ging het hier niet om een grootformaattoepassing, maar de demo maakte duidelijk dat robots op allerlei plekken in de productie de hiaten kunnen opvullen tussen machines die niet aan elkaar gekoppeld kunnen worden.
Zünd toonde de volledige configuratie van de Q-Line, waarmee snijden en afwerken van grootformaatproducten van inleg tot uitleg volledig wordt geautomatiseerd. Het systeem toonde een blik in de productieomgeving van de moderne grootformaatspecialist. In die omgeving worden handmatige handelingen – en daarmee kansen op fouten – zoveel mogelijk uitgesloten. Niet alleen de personeelsschaarste, maar ook de behoefte aan een steeds snellere en flexibelere levering jagen deze ontwikkeling aan. Opdrachten komen steeds vaker digitaal binnen, waarmee een volledig geïntegreerd proces start waarbij alles met alles is verbonden. In principe moet de moderne productieomgeving geschikt zijn voor onbemande productie in de uren nadat het personeel naar huis is vertrokken.
Golfkartonproductie
Bij Kongsberg debuteerde de Ultimate digitale snijtafel op de internationale vakbeurs. Sinds de lancering won de Ultimate een EDP Award voor ‘Best Wide Format Cutting Solution’ en een Pinnacle Product Award bij Printing United Alliance 2024. “We hebben altijd geloofd dat de Ultimate de lat hoger zou leggen en nieuwe standaarden zou zetten in golfkartonproductie”, reageert Stuart Fox, president en CEO van Kongsberg PCS. “Met een globale markt die golfkartonverwerkers dwingt om sneller, veiliger en efficiënter te produceren, is de Kongsberg Ultimate een enorme sprong voorwaarts in technologie”, duidt Fox. De snijtafel haalt een versnelling tot 2,74G en een snijsnelheid van 168 meter per minuut. De snijmachine is uitgerust met de Kongsberg SmartZone-veiligheidsoplossing. Zo staan er twee laserscanners op de brug. Het gaat om een dubbelzonesysteem waarbij de machine in een eerste fase vertraagt als mensen in de buurt komen van de productiezone. In een tweede fase stopt de machine volledig. (KDC)
Iedereen is klant
Dit alles sluit aan bij verschillende ontwikkelingen waarmee de grootformaatspecialist te maken krijgt. Allereerst is er de groeiende vraag naar kleine oplagen van bedrukte dozen en verpakkingen. De productie hiervan is alleen winstgevend te krijgen als alle processen op orde zijn. De verschillende orders worden door elkaar afgedrukt en gesneden, en moeten daarom automatisch van elkaar worden gescheiden en gesorteerd, verzameld en klaargemaakt voor distributie.
Ten tweede is er de groeiende vraag van nieuwe klanten via white labelshops, printplatformen en andere webshops. Iedereen die een doosje, banner of ander product ontwerpt, kan dit online aanbieden. Het opzetten van een webshop is kinderlijk eenvoudig. De daadwerkelijke productie wordt uitgevoerd op locatie door bedrijven die bij het systeem zijn aangesloten. In dergelijke constructies is het aantal opdrachten per klant meestal maar klein en tijdelijk. Maar bij elkaar opgeteld kan het om een grote omzet gaan en daarmee vormt dit een aantrekkelijke markt.
Het is het aloude verhaal van The Long Tail. Voor wie het inmiddels is vergeten: The Long Tail verwijst naar een beroemde grafiek (en de titel van het boek van Chris Anderson over die grafiek) die weergeeft dat een populair product weliswaar goed verkoopt, maar dat alle minder populaire producten bij elkaar opgeteld een grotere hoeveelheid omzet vertegenwoordigen. Die minder populaire producten zijn ‘de lange staart’ in de grafiek. Tot de komst van internet was de staart van de grafiek oninteressant, want het was lastig om grote hoeveelheden van impopulaire producten te verkopen. Met de komst van e-commerce werden kleine oplagen big business.
Grootformaatspecialisten en signbedrijven worden daarom steeds vaker onderdeel van een netwerk van verschillende aanbieders die hun opdrachten via een digitaal platform krijgen aangereikt. Het werken met toepassingen in de cloud wordt daarmee steeds belangrijker. Hier onderscheidt Drupa zich echt van een signbeurs als Fespa, want software is er een belangrijk onderwerp.
Wanneer opdrachten automatisch worden doorgestuurd via een onlineplatform, wordt calculatie steeds belangrijker. MIS-ontwikkelaar Dataline voelde zich met zijn stand dan ook helemaal thuis op Drupa. In de verpakkingssector is Dataline met Multipress nog niet doorgebroken, maar in de grafische en signindustrie is de MIS software inmiddels bekend. Voor hybride bedrijven is het systeem daarom mogelijk een extra interessante oplossing.
Onderkoeld
Duurzaamheid was een van de hoofdthema’s tijdens Drupa. De beursorganisatie had daarom in hal 14 een Touchpoint Sustainability ingericht. Met bijeenkomsten, fora en presentaties werd het onderwerp daar onder de aandacht gebracht. Het thema werd nogal onderkoeld gebracht, maar bood toch de gelegenheid voor standhouders om iets te vertellen over hun duurzaamheidsinspanningen. Uit onderzoeken, aldaar gepresenteerd, bleek dat een overgroot deel van de industrie duurzaamheid een belangrijk onderwerp vindt.
Het onderwerp duurzaamheid is minstens zo belangrijk voor de klanten van de industrie. De grote bedrijven binnen de EU moeten de komende jaren bijvoorbeeld hun CO2-voetafdruk aantonen. Op de beursvloer werden allerlei softwarepakketten aangeboden waarmee de klant die voetafdruk kan berekenen. Het is de vraag in hoeverre dergelijke commerciële pakketten iets toevoegen. De Europese koepelorganisatie Intergraf biedt immers ook een methode om de carbon footprint uit te rekenen.
De CO2-uitstoot kan op allerlei manieren worden verminderd. De eerder genoemde platformen zorgen ervoor dat opdrachten lokaal worden afgedrukt, waardoor er wordt bespaard op vervoer. Aanbieders van snij-oplossingen en software benadrukten de mogelijkheden om te besparen op materiaalgebruik. Minder afval is per definitie een goede manier om milieuvriendelijker te produceren. Het levert bovendien kostenbesparingen op.
Leveranciers presenteerden vooral hun eigen oplossingen voor het duurzaamheidsvraagstuk, waardoor het Touchpoint Sustainability een commerciële insteek kreeg. Er was dan ook kritiek op de uitvoering van het initiatief. In een interview met De Grafische Vakpers stelde Anton Brussen van groothandel Igepa voor om in de toekomst ook met merkeigenaren in gesprek te gaan over duurzaamheid. Uiteindelijk bepaalt hun vraag het aanbod van de materiaalleveranciers. Producenten kunnen in theorie vanuit bevlogenheid en goede bedoelingen investeren in duurzame oplossingen, maar dan moeten hun klanten niet ineens voor goedkopere producten van minder bevlogen concurrenten kiezen.
Aanknopingspunten
Drupa 2024 was eerder een tijdsopname dan een vooruitblik. Er is nauwelijks iets zinnigs te zeggen over de vorm die de beurs over vier jaar heeft – behalve dan dat het aandeel Chinese standhouders vrijwel zeker opnieuw zal zijn gegroeid. Toch zijn er wat aanknopingspunten voor de organisatie voor de volgende editie. De verschillende marktsegmenten kunnen leren van elkaar en het evenement in Düsseldorf kan daarvoor het podium bieden.
Er liggen talrijke kansen voor grootformaat- en signspecialisten, maar daar horen uitdagingen bij. De beursorganisatie moet de belangrijke thema’s niet meer (uitsluitend) gebruiken als kapstok voor standhouders om hun boodschap te verkondigen. In plaats daarvan zou de beurs meer ruimte moeten bieden aan een open debat over de toekomst van de branche. Iets meer bevlogenheid kan geen kwaad. Het zou de beurs extra glans en elan kunnen geven en het evenement groter maken dan de uitkomst van de optelsom van bezoekcijfers en deals.
